Abstract
ONBESCHREVEN BLAD
Onschuldig lijkt het blad/paneel daar onbeschreven. Maar het zindert stil van de dingen die komen gaan: teksten, beelden; wie zal het zeggen. Kijk maar goed: er staat nog niet wat er staat.
TABULA RASA
Innocent seems this page, as yet untouched. But it is silently thrilled by the things to come: texts, images, who knows. Just look carefully: it shows not what is yet to be.
GEDICHT ZONDER WOORDEN
Mijn weerkerend thema “Ruimte, Ritme en Rijm” is hier op eigen-zinnige wijze weergegeven: Ritme en Rijm krijgen de Ruimte.
De lezer/beschouwer creëert zijn eigen interpretatie, zijn eigen gedicht.
POEM WITHOUT WORDS
My recurring themes “Space, Rythm and Rhyme” are expressed here in my own way: Rythm and Rhyme are given Space.
The reader/beholder creates an own interpretation, an own poem.
HAIKU
Een haiku ontleedt zijn zeggingskracht aan de observatie, niet aan een mening, en roept met schijnbaar eenvoudige middelen een wereld van associatie en emotie op.
Een haiku is een kort, niet-rijmend gedicht. De basis van een haiku is de zintuiglijke ervaring van de dichter. Een haiku bestaat in principe uit drie regels van 5, 7 en 5 lettergrepen.
De haiku is als dichtvorm in de zeventiende eeuw ontstaan in Japan. Hieronder een vertaling van de beroemdste haiku aller tijden.
Oh, oude vijver,
een kikker springt van de kant,
geluid van water.
(Matsuo Basho 1644 – 1694)
De klassieke haiku gaat meestal over een natuurbeleving, zoals de haiku hierboven, maar dit is niet noodzakelijk. Ook het landelijke en huiselijke leven zijn vaak onderwerp van een haiku, zoals:
Wadende vrouwen
planten rijst, alles besmeurd
behalve hun lied.
(Raizan 1653 – 1716)
SONNET
Structuur, discipline en emotie, vrijheid in gebondenheid.
Een sonnet is een rijmend gedicht van 14 regels, dat in principe gebonden is aan strenge regels van rijm en structuur. In een sonnet zit meestal een wending. Deze wending zit vaak net over de helft of tegen het einde van het sonnet. Het sonnet is in Italië ontstaan tijdens de Renaissance.
Een klassiek sonnet bestaat altijd uit twee kwatrijnen en twee terzinen, maar daarbinnen kan het rijmschema variëren. Het meest traditionele rijmschema is: abba abba cdc dcd. Hier een van de mooiste sonnetten die ik ken; Constantijn Huygens rouwt om zijn geliefde, zijn jonggestorven vrouw.
CUPIO DISSOLVI. OP DE DOOD VAN STERRE
Of droom ik, en is ’t nacht, of is mijn Ster verdwenen?
Ik waak, en ’t is hoog dag, en zie mijn Sterre niet.
O hemelen, die mij haar aangezicht verbiedt,
spreek mensen-taal en zeg, waar is mijn Sterre henen?
De hemel slaat geluid, ik hoor hem door mijn stenen,
en zegt, mijn Sterre staat in ’t heilige gebied,
waar zij de Godheid, waar de Godheid haar beziet,
en, voegt het lachen daar, belacht mijn ijdel wenen.
Nu, dood, nu snik, meteen verschenen en voorbij,
nu, doorgang van een steen, van een gesteen, ten leven,
dun schutsel, sta nabij, ‘k zal ’t u te dank vergeven;
kom dood, en maak mij korts van deze koortsen vrij.
‘k Verlang in ’t eeuwig licht te zamen te zien zweven
mijn heil, mijn lief, mijn lijf, mijn god, mijn Ster en mij.
Constantijn Huygens (1596 – 1687)